Buitenlandse zaken – internationaal

Buitenlandse zaken – internationaal

Nederland zal zowel in de EU als daarbuiten realistischer moeten worden. De macht van de VS wordt gaandeweg minder, en China is druk bezig zich te nestelen in Oost-Europa. Nederland en de EU zullen zich kritischer moeten opstellen richting China, dat zich weinig gelegen laat liggen aan intellectueel eigendomsrechten en profiteert van veel te lage transporttarieven.  

Nederland en ook de EU stellen zich te weinig assertief op. Niet alleen China, maar ook Rusland en zelfs kleinere landen als Turkije profiteren van die zwakke houding. 

De westerse landen hebben pakken boter op het hoofd als zij praten over het verdedigen van democratische waarden in het Midden-Oosten. Onze ‘realpolitik’ richting Egypte, Syrië, Israël e.a. landen geven ons eigenlijk het recht niet meer om op morele gronden een positie in te nemen.

Toch zullen we dat moeten doen, om langzaam weer het vertrouwen terug te winnen dat gesprekspartners nodig hebben. 

En wat ontwikkelingssamenwerking betreft: laten we op zijn minst eerlijk zijn over waar we aan willen verdienen, en waar we alleen solidair willen zijn.

Buitenlandse Zaken – van VS naar China

Sinds de Tweede Wereld-oorlog hebben wij ons gericht op de VS als grote voorbeeld. De Angelsaksische opvattingen over economie, vrijhandel, kapitalisme zijn omarmd. De EU is ontstaan in de luwte van de bescherming die de NATO, in feite de VS, ruimhartig heeft geboden. Met het verzwakken van de rol van de VS in de internationale arena, zowel politiek als economisch, zal Europa zelfstandiger en zelfbewuster moeten gaan opereren. Dat zal ook consequenties hebben voor de defensie-uitgaven.

China, India e.a.

De sterk gegroeide invloed van China is een realiteit. Nederland en de EU zullen zich moeten beraden welke delen van onze economie we willen laten opkopen, en welke niet; of onder welke voorwaarden. Het lijkt ons nu te overkomen. Nederland en de EU kritischer durven zijn richting China, dat zich weinig gelegen laat liggen aan intellectueel eigendomsrechten en profiteert van veel te lage transporttarieven.

Maar ook vele andere landen in Azië zijn interessant. Daarom zal aandacht voor handel met Aziatische landen ook sterk moeten gestimuleerd, van scholing in talen tot exportsubsidies en samenwerking tussen landen.

Oost-Europa

In de praktijk spelen de Oost-Europese landen nauwelijks een rol in het Nederlandse leven, terwijl de EU een markt is waar nog veel terrein te winnen is. Aandacht hiervoor zal sterk moeten gestimuleerd, van scholing in talen tot exportsubsidies en samenwerking met Oost-Europese landen.

Normen en waarden, belastingparadijs – koopman of dominee?

Onze bedenkelijke internationale rol in belastingvermijding laat zien dat de koopman meestal wint. En het is heel eenvoudig: grote bedrijven in ontwikkelingslanden die bij ons te lage belasting betalen, doen dat niet in eigen land, waardoor bijv. de scholen aldaar minder geld krijgen. Laten we wat ontwikkelingssamenwerking betreft op zijn minst eerlijk zijn over waar we aan willen verdienen, en waar we alleen solidair willen zijn.

Voor belastingvermijding en tegen vluchtelingen?

Als land rijk worden van belastingvermijding en ondertussen stemmen op partijen die tegen vluchtelingen zijn? Het geld dat we er hier mee verdienen is mooi meegenomen, maar het is natuurlijk een business model dat voor Nederland alleen op de korte termijn voordelig is. Op de lange termijn niet. Het is het een of het ander, tenzij u denkt dat landen in Afrika dat geld dat bij ons wordt weggesluisd niet nodig hebben voor onderwijs of infrastructuur?

Pakken boter op ons hoofd

We hebben daarnaast politiek gezien in vele regio’s veel boter op ons hoofd, en zouden ons dan ook maar erg bescheiden moeten opstellen in plaats van de morele verontwaardiging die soms de kop op steekt. Nederland zal toch echt soms iets moeten vinden van zaken als het afbranden van het regenwoud door Brazilië, het mishandelen van olifanten in Thailand, en de dictatuur in Egypte zonder dat in de praktijk alleen economische of emotionele motieven de doorslag geven.

Midden-Oosten: grenzen trekken

De westerse landen hebben pakken boter op het hoofd als zij praten over het verdedigen van democratische waarden in het Midden-Oosten. Onze ‘realpolitik’ richting Egypte, Syrië, Israël e.a. landen geven ons eigenlijk het recht niet meer om op morele gronden een positie in te nemen. Toch zullen we dat moeten doen, om langzaam weer het vertrouwen terug te winnen dat gesprekspartners nodig hebben.

Ontwikkelingssamenwerking

Ontwikkelingssamenwerking

  • Bij voorkeur steun en financiering die bij de mensen zelf terecht komt
  • Alleen inzet en financiering voor projecten die werken; meer samenwerking en transparantie
  • Vooral subsidie voor organisaties die nationaal en internationaal intensief samenwerken om slagkracht te vergroten en om overlap te voorkomen; ook in de EU
  • Investeren in gemeenschappelijke faciliteiten voor big data, analyse en evaluatie
  • Transparantie is belangrijke voorwaarde. Jaarverslagen met concrete resultaten en verhoudingen kosten/opbrengsten
  • ANBI2 invoeren waarbij de organisaties tweejaarlijks worden geëvalueerd. Donaties zijn dan altijd 100% aftrekbaar (zonder de papieren rompslomp van de periodieke schenking met een schenkingsovereenkomst).
  • Uitbreiden eerste hulp bij rampen en snelle wederopbouw (o.a. door hergebruik puin – ‘Mobile Factory’; aanleg tijdelijke havens)

Inleiding

Ontwikkelingssamenwerking draagt bij aan levens van mensen over de hele wereld; hoe groot de Nederlandse strijkstok ook is. De bezuinigingen van de recente kabinetten (status 2016) hebben niet geleid tot de beloofde hogere effectiviteit van overheidsgelden.

Gezien de klimaatontwikkelingen en andere ontwikkelingen met wereldwijde economische en sociale gevolgen (w.o. vluchtelingenstromen), heeft goede ontwikkelingssamenwerking voor Partij Helder een hoge prioriteit.

Verbeteringen kunnen worden gerealiseerd door meer samenwerking en transparantie, zowel tussen organisaties onderling als richting burgers. Ondertussen zullen regelmatige evaluaties van projecten daar en organisaties hier tot meer draagvlak en efficiency moeten leiden’.

Organisaties: van strijkstok naar vertrouwen

Ontwikkelingssamenwerking draagt veel bij aan levens van mensen over de hele wereld; hoe groot de Nederlandse strijkstok ook is of lijkt. Wel zijn er verbeteringen mogelijk om niet alleen het effect van de bestede euro’s en werk te vergroten maar ook om het draagvlak bij de Nederlandse bevolking (die de Euro’s grotendeels aanlevert) te versterken; en dat vertrouwen deels terug te winnen. Transparantie is daarbij een belangrijk middel.

Bezuinigingen hebben geleid tot verspilling van geld en kennis

De modernisering van de ontwikkelingssamenwerking die is ingezet vanaf 2010 heeft niet geleid tot een effectievere besteding van hulpgeld door focus (15 landen, 4 onderwerpen). Dat was wel de belofte bij de bezuinigingen die Rutte I heeft uitgevoerd en daarna zijn voortgezet (VVD en PVDA). De koerswijziging en wijzigingen per land zijn eenzijdig genomen, zonder overleg met andere donorlanden. De Tweede Kamer vroeg in 2012 al om een evaluatie, maar heeft daar vervolgens 4 jaar niet achteraan gezeten. De focus op 15 landen en 4 onderwerpen heeft niet gewerkt. Projecten werden halverwege stopgezet. En ook is er niet samengewerkt met andere donorlanden. (Update 2016; nog bijwerken)

Geven en nemen

Overigens lopen lokale en internationale belangen vaak door elkaar. Handelsovereenkomsten waarbij de eigen landbouw wordt beschermd zijn een goed voorbeeld. Ontwikkelingslanden lopen daarnaast belastingen mis door belastingconstructies die in de rijkere landen worden bedacht en uitgevoerd.

Een ander voorbeeld is te vinden bij het ‘land grabbing’: sinds 2008 is 40 miljoen hectare grond in armere landen gekocht door buitenlandse investeerders (cijfers 2016); dat is ca. 0,8 percent van het totale landbouwareaal in de wereld. De lokale bevolking wordt lang niet altijd goed betrokken bij de projecten, beloftes worden niet nagekomen en zij gaan er dan op achteruit in plaats van mee te delen in de groei. In Ethiopië zijn er nu protesten in een dergelijke situatie.

Samenwerking hier

Zoals als in veel andere sectoren als zorg, erfgoed e.a. zijn er veel mogelijkheden om te verbeteren door samenwerking. Waar veel partijen nog gaan voor het vergroten van het eigen aantal leden of het afdwingen van de eigen aanpak, zou het beter zijn als er meer werd gewerkt met de lessen die anderen in een bepaald gebied of bij een bepaald type samenwerking al hebben opgedaan.

Ook het inrichten van (big) datafaciliteiten en die toepassen in het beleid zou iets kunnen zijn wat de alle partijen in de ontwikkelingssamenwerking meer samen zouden kunnen doen. Een aantal partijen loopt nu voorop, maar veel kleine komen daar natuurlijk ver achteraan. Ook samenwerking met andere partijen met veel data ligt voor de hand; bijv. op het gebied van biodiversiteit.

Samenwerking daar

Burgers en lokale organisaties

Dit betekent ook dat we waar mogelijk zullen samenwerken met projecten die daar door burgers en lokale bedrijven zijn opgezet en worden onderhouden. Daarnaast zal het gestimuleerd worden om voor een project of incidentele vraag gebruik te kunnen maken van kennis en ervaring die in Nederland voorhanden is bij landbouw-, architectuur-, financiering- en andere deskundigen. Tenslotte zullen microfinanciering, crowdfunding e.a. manieren om aan geld te komen worden gestimuleerd, o.a. door garanties.

Overheden

Het is niet altijd mogelijk om om overheden heen te werken, en vaak is toestemming maar ook hulp noodzakelijk. Toch zal Nederland kritisch moeten zijn ten opzichte van landen met te hoge militaire uitgaven, belastingvermijding door rijken en bedrijven of landen die niet willen meewerken aan projecten voor het opleiden van meisjes en vrouwen, gezinsplanning, maar ook de repatriering van afgewezen asielzoekers (het gaat dan om de zogenaamde ‘veilige landen’).

Er loopt al veel – nu versnellen

Gelukkig loopt er al veel positieve ontwikkelingen in de sector. Thema’s als ‘leave no one behind, civic power, working together, make data count’ (Partos Innovatiefestival/Spindle) zijn bekend in de sector. Veel partijen zetten zich ook in voor de relatie tussen duurzame economische groei, bescherming van natuur en milieu en armoedebestrijding door vermindering van ongelijkheid. Maar tegelijkertijd is duidelijk dat samenwerking en transparantie beter kunnen, en ook sneller beter moeten worden om meer geld over te houden voor de mensen om wie het gaat.

Transparantie

Gelukkig worden er in de ontwikkelingssamenwerking met het gemeenschappelijk beschikbaar stellen van bestanden al stappen gezet (IATI) richting transparantie. Ook standaardisatie in data, verslagen en jaarverslagen is in gang gezet. Het kan alleen  sneller en ruimer, en minder verblijvend. Een andere maatregel is daarom het verplicht delen van alle bruikbare data en verplichte transparantie over wat werkt en wat niet werkt.

Keurmerken en een ANBI2?

De belangrijkste keurmerken zijn nu CBF-Keur, gedragscodes van Goede Doelen Nederland, ISO:9001 Code voor Goed Bestuur en  Partos 9001-verklaring, de ISO:9001 toegepast voor ontwikkelingssamenwerking. Voor donateurs is er de ANBI voor aftrekbaarheid van giften, met 100% bij meerjarige giften. Die laatste vorm kost veel kostbare administratietijd bij de betreffende instellingen.

Wij stellen voor dat er een ANBI2 status komt, waarvoor organisaties die een rol spelen in de ontwikkelingssamenwerking tweejaarlijks worden geëvalueerd. Dit gebeurt dan op basis van efficiency, kwaliteit, samenwerking (in Nederland, internationaal en in ontwikkelingslanden), maar ook de verhouding tussen vergoedingen voor bestuurders en die van werknemers en de verhouding tot de Balkenende norm, commerciële belangen e.d. Als er een ANBI2 status wordt verleend, dan is dat voor 2 jaar en dan zijn alle donaties automatisch 100% aftrekbaar. In subsidies etc. zal deze status dan ook worden meegewogen.

CBF-, Partos- en internationale criteria

Idealiter wordt dit gebaseerd op de CBF- en Partos-keurmerken en internationale standaarden. Daarnaast zal dit altijd moeten gebeuren naast de algemene kenmerken waarvoor alle organisaties en bedrijven in Nederland. wat Partij Helder betreft, over gaan rapporteren v.w.b. duurzaamheid, gelijkheid en diversiteit e.a.

Defensie, Europese marechaussee, cyber warfare

Defensie, Europese marechaussee, cyber warfare

Nederland moet meer investeren in Defensie, in de EU meedoen, en er komt een krijgsmachtonderdeel bij ….

  • Doelstelling om het Nederlandse en bondgenootschappelijke grondgebied te kunnen verdedigen: lukt dat nu wel?
  • Daarnaast flexibel internationaal kunnen reageren; behoefte aan snelle inzet bij humanitaire hulpverlening zal groeien met het veranderende klimaat
  • Meedoen met oprichten en bemannen EU Grensleger (opvolger van Frontex) om de EU grenzen te beschermen en als grenspolitie
  • Met technologische ontwikkelingen noodzaak 5e krijgsmachtonderdeel voor digitale oorlogsvoering (Cyber Defence Force)

NB: foto bron: Ministerie van Defensie

Inleiding

De internationale situatie is helaas dusdanig dat de kans is afgenomen dat conflicten alleen maar met gesprekken kunnen worden opgelost. Dit zal door de klimaatontwikkelingen alleen maar toenemen.

Nederland moet meedoen aan een sterke EU, en dus een EU Grensleger om de grenzen te beschermen bij de Baltische staten, maar ook aan de Middellandse Zee. De recente ontwikkelingen met Turkije en Griekenland/Frankrijk laten zien dat de NAVO (waarin de VS geheel eigen belangen heeft) onvoldoende garantie biedt op veiligheid.

Daarnaast is er achterstallig onderhoud bij Defensie door de bezuinigingen van het kabinet op veiligheid. Ook komen er meer en meer digitale aanvallen van buitenlandse mogendheden op bedrijven en organisaties. Bij Defensie zal daarom extra geïnvesteerd moeten worden, allereerst om de achterstand in te halen.

Daarnaast, en niet daarna, zijn investeringen nodig om meer snelle interventies te doen, en sterk te worden in ‘cyber warfare’. Er zal in de krijgsmacht een 5e onderdeel bij  moeten komen voor digitale oorlogsvoering: de Cyber Defense Force.

Achterstallig onderhoud wegwerken

Het ministerie van Defensie heeft dit jaar van de Algemene Rekenkamer een ‘ernstige volkomenheid’ op het rapport gekregen. De operationele gereedheid door een gebrekkig materieelbeheer is onvoldoende. Voor het eerst kan het kabinet daarom niet voldoen aan de doelstelling om het Nederlandse en bondgenootschappelijke grondgebied te verdedigen, beaamt minister Jeanine Hennis (VVD) (FD). Bij Defensie zal eerst geïnvesteerd moeten worden om dit achterstallig onderhoud weg te werken dat de laatste kabinetten nota bene op dit gebied van veiligheid hebben laten ontstaan.

Verslechterde internationale verhoudingen

De internationale situatie is helaas dusdanig dat de kans is afgenomen dat conflicten alleen maar met gesprekken opgelost kunnen worden. Rusland en Turkije zijn twee landen die aan de grenzen van de EU liggen en die zowel fysiek als (m.n Rusland) digitaal een bedreiging vormen.

Europese marechaussee

Naast inzet bij internationale missies zijn wij voor het versterken van de Europese grensbewaking, waarin douane, veiligheid en de professionele en humane afhandeling van vluchtelingenstromen samenkomen. Frontex zal daarom moeten worden opgeschaald naar een Europees grensleger.

Snelle interventies; inzet bij rampen

Bij het leger gaat het ook om een uitbreiding voor meer snelle en beperkte interventies.  Ook de noodzaak van snelle humanitaire hulpverlening zal groeien met het veranderende klimaat.

Cyber warfare

Cyber warfare is geen science fiction meer, en Nederland is te klein om de kennis en faciliteiten hiervoor te verdelen over verschillende instanties. Ons voorstel is om zoveel mogelijk kennis in één centrum bij elkaar te brengen. De leidende rol van Defensie moet hiervoor versneld uitgebreid worden.

Europese Unie – EU

Europese Unie

Nederland is een klein land dat de EU nodig heeft, in het machtsspel tussen VS, China en Rusland. Nederland blijft dus in de EU want het heeft geen andere keus. En de EU heeft ons ook economisch veel gebracht. Dus … niet meer zeuren, en ervoor gaan.

Wel meer transparantie over geldstromen, lobby, echte effect van maatregelen en subsidies

De EU moet nu eerst consolideren en zorgen voor draagvlak; niet uitbreiden met meer landen en of EU bevoegdheden. Eerst beter samenwerken. Onderhandelingen met Turkije veranderen naar een handelsakkoord, vergelijkbaar als met het Verenigd Koninkrijk.

Internationaal moet de EU zich veel krachtiger opstellen, om Rusland, Turkije maar ook de Amerikaanse Big Tech bedrijven waar nodig de halt toe te roepen; met onze markt van 450 miljoen consumenten zij we alleen daarom al een macht van formaat.

Daarnaast zal er een EU grensleger moeten komen voor grensbewaking en regulering van vluchtelingenstromen.

Met het sterker worden van de Duits-Franse as, moet het machtsevenwicht in de EU hersteld worden, met als symbool een hoofdstad in het centrum van de EU, Wenen (en dan hebben we meteen die verkwistende verhuizingen naar Straatsburg niet meer).

De Europese burgers en bedrijven moeten zelf de technocratische handels-EU gaan omvormen tot onze EU (en niet die van Brussel). Draagvlak versterken door niet-bureaucratische maatregelen als snelle goedkope treinverbindingen, EU tv-zenders e.a.

De EU trein dendert voort

De goederentrein die de EU nu is dendert maar door, maar het is duidelijk dat dat niet langer kan. En het is ook duidelijk dat de huidige regeringsleiders en Europese Commissie (EC) onvoldoende inzien hoe voorwaardelijk draagvlak is. Voorbeelden waren de Oekraïne, Turkije, vluchtelingen, maar ook TTIP en CETA. Regeringsleiders en EC denken dat draagvlak een juridisch begrip is. Problemen met draagvlak worden daarom ook juridisch opgelost, en wel met een bijlage bij een verdrag.

De leiders van de EU doen helaas ‘wat goed voor ons is’ en vergeten dat het niet om beleidsdocumenten of de volgende verkiezingen gaat, maar om echte mensen. Daarmee is de EU een makkelijke prooi geworden voor de onderbuikers.

Dat de Brexit een verrassing was voor de EU-top zegt veel over de bestuurlijke afstand tussen regeringsleiders en Commissieleden en de ‘echte Europeanen’. Uit Brussel valt weinig goeds te verwachten om die relatie te verbeteren. Hetzelfde geldt voor de stemmingen over de Europese Grondwet en het Oekraïne-verdrag in Nederland.

Toekomst: eerst consolideren en besluitvorming verbeteren

Maar dan moeten we wel echt mee gaan doen, en gaan werken aan grote verbeteringen en een nieuwe generatie leiders. Dus nu niet verder uitbreiden, maar eerst zorgen dat de EU gaat functioneren. Unanimiteit Europese Raad bij besluitvorming stoppen (dat is niet verplicht maar in de praktijk werkt dat wel zo), want hindert goede beslissingen (asielzoekers, Wit-Rusland, Big Tech belastingen e.a.). Wel afweging maken dat dat ook kan betekenen dat Nederland wordt weggestemd.

Machtsevenwicht binnen de EU

Het machtsevenwicht in de EU moet hersteld: de as Berlijn/Parijs heeft gebruik gemaakt van de zwakke Europese Commissie en bepaalt teveel de agenda en de oplossingen. Duitsland maakt hier teveel gebruik van, getuige de behendige wijze waarop Merkel persoonlijk de sjoemelclaims heeft weten te voorkomen die in de VS gewoon worden betaald. Frankrijk daarentegen heeft geen enkel recht van spreken om die centrale rol op te eisen; het is de zieke man van Europa. En helaas, een grote zieke starre man waarvoor wij straks de medicijnen moeten gaan betalen.

Als Berlijn/Parijs wordt voortgezet, dan zal er een even structureel overleg van kleine EU-landen moeten komen om de machtsbalans te herstellen.

Het is daarnaast ons voorstel om Wenen de hoofdstad van de EU te maken. Wenen ligt in het centrum van alle landen, en niet in het centrum van de oude EGKS en de rijke landen. Bijkomend voordeel is dat die dure verkwisting van de jaarlijkse trek van en naar Straatsburg is afgelopen.

Nederland en de EU

Bij de VVD-coalities is helaas de afgelopen 10 jaar gebleken dat zij de EU als niets anders zien dan een afzetmarkt waar zo min mogelijk aan betaald moet worden. En ook na 10 jaar is onze regering nog steeds niet in staat om goed te communiceren met andere landen, zeker in Zuid-Europa, wat afgelopen voorjaar pijnlijk duidelijk werd. De ‘kasboekjespolitiek’ is voortgezet, met een slechte EU begroting tot gevolg en veel schade voor het imago van Nederland bij de andere EU landen.

Nederland is een klein land dat de EU nodig heeft

Er wordt nog steeds politiek bedreven alsof de EU Nederland harder nodig heeft dan andersom. Helaas. Nederland is een klein land dat de EU nodig heeft in het machtsspel tussen VS, China en Rusland. We gedragen ons als een meubelwinkel op een meubelboulevard, die zegt dat hij het wel alleen af kan. Nederland blijft dus in de EU want het heeft geen andere keus; dus niet meer zeuren, en ervoor gaan.

EU bevoegdheden niet uitbreiden; gewoon goed en kritisch gaan samenwerken

EU moet eerst meer intern draagvlak krijgen en meer samenwerken; niet uitbreiden met nieuwe landen en ook niet de bevoegdheden van de EU uitbreiden. Bij een goede en kritische samenwerking past veel meer transparantie over geldstromen, lobby, echte effect van maatregelen en subsidies en de verschillen bij belastingen, pensioenen, subsidies etc. goed uitzoeken. Daarmee kan de onderbuik discussie over ‘die Italianen doen maar’ veranderen in een eerlijke vergelijking. Maar dan wel ernaar handelen!

Draagvlak vergroten door evaluatie en transparantie

Om het draagvlak alsnog te gaan vormen, zal de EU geëvalueerd moeten worden; niet door zichzelf maar door een onafhankelijk instituut.

  • wat waren de doelstelling en wat is het resultaat?
  • welke landen zijn nog democratisch?
  • hoeveel vluchtelingen heeft elk land opgenomen?
  • hoe staat het echt met het vrije verkeer van personen?
  • welke markten zijn echt vrij (Frankrijk?)?
  • welke subsidies leveren iets op en leiden tot innovatie of ander beoogd doel?
  • financiele kwetsbaarheid van bedrijven en burgers (bijv. door hoge hypotheekschulden, zoals in Nederland)?
  • wat is er gebeurd met leningen en/of giften?
  • in hoeverre zijn de EU-landen in de huidige constellatie geschikt om gezamenlijk een munt te voeren. Met onderliggend: wat komt er echt uit een vergelijking van pensioenen, pensioenleeftijd, gewerkte jaren/dagen per persoon bij pensioenleeftijd, belastingmoraal en de andere factoren die worden genoemd als Noord en Zuid vergeleken worden. Dit voorkomt de populistische varianten hiervan.

Vervolgens zal moeten gewerkt aan gelijk(er) speelveld in die landen, en gewerkt worden aan hervormingen. Noord kan dan niet meer (of i.i.g. minder) kan zeggen dat het Zuiden zijn huishoudboekje niet op orde heeft. En ook kunnen die hervormingen gericht worden op het versterken van de omgeving waarin de Euro kan gedijen, waarbij de ongelijkheid tussen EU bedrijven en burgers hersteld moet worden (bedrijven profiteren meer).

Bij een volgende begroting maar ook een volgend crisis zal de afweging veel meer hierop gebaseerd moeten worden. Ten tijde van crisis moet er alleen wel ruimhartig gegeven worden, en dan precies waar het voor bedoeld is: crisissteun en geen structurele steun.

NB: En wat zou helpen: intercultureel communiceren; in alle andere landen van Europa denken mensen tijdens een vreselijke epidemie niet in termen van kasboekjes, maar in termen van steun aan partners!

We moeten ons de EU nog eigen maken

EU is nu nog van ‘Brussel’; zij moet nu eerst ons worden. De Europese identiteit die we natuurlijk hebben, gaan we onder woorden brengen, door elkaar eerst maar eens te leren kennen. Geen hooggespannen verwachtingen, maar gewoon doen wat je in elke relatie doet: ‘wie ben jij?’ en daarna ‘zullen we samen spelen’?

Als de EU meer is dan een economische eenheid, dan zullen er ook niet-bureaucratische of puur economische maatregelen genomen moeten worden. Wij stellen daarom voor een aantal opties te bespreken:

  • aanleggen Europese hogesnelheidslijnen met goedkope tickets, ook op minder winstgevende lijnen (NB: de EU is Ryanair en Easyjet eigenlijk veel dank verschuldigd voor het werk dat zij voor de EU gedaan hebben.)
  • instellen van buddy’s van twee landen die intensief gaan samenwerken, zodat de te grote EU wordt teruggebracht tot samenwerking tussen 2 landen en hun burgers
  • een webwinkel waarmee kleine lokale producenten binnen een paar dagen overal in Europa kunnen leveren aan winkels én particulieren
  • (digitale) EU tv-zenders en radiostations met cultuur, koken, toeristische informatie en muziek, die in alle landen gratis te bekijken en beluisteren zijn?
  • organiseren van EU wedstrijden en festivals voor theater, film, pop e.a.

Wat krijgen we: een EU waar burgers en bedrijven samenleven en samenwerken, niet via Brussel, maar direct. En dan zullen Europeanen zien dat er interessante culturen en concrete voordelen verborgen zitten achter de ruggen van de regeringsleiders.

Interne markt, arbeidsmigratie en solidariteit

Dit moeizame  ‘dossier’ is een goed voorbeeld van het functioneren van de EU democratie. Er worden verdragen gesloten zonder dat duidelijk is wat de implicaties zijn voor echte burgers. Als een Europeaan uit het ene land, stel Polen, in een ander land, stel Nederland, werk kan doen voor een lagere prijs per uur, dan beperkt hij in Nederland de mogelijkheden op werk. Nederlanders kunnen hetzelfde werk immers niet doen voor die lagere uurprijs. Dit was kennelijk niet te voorzien toen het verdrag werd gesloten. Er worden nu pogingen gedaan om deze fout te herstellen, maar het is duidelijk dat de Europeanen uit, stel Polen, daar niet op zitten te wachten.

Oost-Europese arbeidsmigranten <-> vluchtenmigranten

Deze Oost-Europeanen komen dus naar het rijkere West-Europa om hier te werken. Dat geldt ook het deel van de vluchtelingen dat economische motieven heeft om naar West-Europa door te reizen. Zij zouden ook in Oost-Europa kunnen stoppen met vluchten; daar zijn ze immers veilig. De Oost-Europese landen zouden moeten begrijpen dat deze vluchtelingen om precies dezelfde economische redenen naar West-Europa willen als hun eigen burgers. Tegelijkertijd willen zij zelf weinig vluchtelingen opnemen. Dit is in de EU min of meer geaccepteerd. De EC mompelt af en toe iets over boetes, maar dat is het. Gezien deze dubbele moraal van onze Oost-Europese broeders zou de EC veel harder moeten reageren. Dus: geen vluchtelingen, dan geen arbeidsmigratie en vrij-reizen. Juridisch gezien lastig, gezien de verdragen? Dan ligt een typisch Europese oplossing klaar: laten we er een verdragsbijlage voor opstellen.

Europees parlement

De regeringsleiders en de EC komen nog in het nieuws met hun bijeenkomsten en besluiten. Het is de EU parlementsleden aan te rekenen dat zij denken hun werk goed te kunnen doen zonder dat hun burgers weten wie zij zijn en wat ze doen. En vooral: wat onze stem en ons belastinggeld concreet opleveren. En wie daarop ook nog invloed heeft (lobbyisten).

Wat daarbij niet helpt zijn de aanhoudende verhalen over parlementsleden die familieleden en vrienden gunsten verlenen, veel te ruime onkostenvergoedingen hebben, al dan niet echt aanwezig zijn bij vergaderingen etc. Allemaal voer voor de ‘onderbuikers’. Het meest verbazingwekkend is misschien wel dat de EU parlementsleden hier zo weinig aan doen.

Verenigd Koninkrijk, Turkije en andere ‘randlanden’

Wij pleiten voor een EU in drie versies van commitment. Dit gaat van EU1 = alleen vrijhandel, EU2 = huidig tot EU3 = ‘federaal’. Het Verenigd Koninkrijk had dan bij de EU kunnen blijven, als buitenlid categorie EU1. Wel vrijhandel, wel vrij reizen en gelukkig geen stem meer in besluitvorming. Turkije kan alleen een formele economische partner worden, als het de democratie herstelt, de agressie beteugelt, de mensenrechten gaat naleven (Nederland en de EU onderschatten hun economisch/financiële onderhandelingspositie helaas t.o.v. Turkije).

Hanzelanden

Mocht de EU zo doorgaan, dan zou Nederland zelf, aanvankelijk aanvullend, intensievere samenwerking kunnen organiseren met het Verenigd Koninkrijk en de Scandinavische landen. Met deze landen hebben wij immers van oudsher de meeste overeenstemming in ontwikkeling en cultuur.

Internationaal – veiligheid & defensie

De EU kan zich veel krachtiger opstellen tegenover de VS, Rusland, Turkije, in het Midden-Oosten en China, dus ook de Amerikaanse tech bedrijven. Met een markt van ca. 450 miljoen burgers zijn we alleen al economisch een macht van formaat! En met het ‘Brussels-effect’ hebben we alleen daarom ook al veel invloed op normen en regelgeving buiten de EU.

Met China zal relatie besproken moeten worden inzake de diefstal intellectueel eigendom, te lage transporttarieven, duurzaamheid, politiek en hacken.

Marshallplan Oost- en Zuid-Europa; China rukt op

Er wordt jarenlang onderhandeld met landen over de hele wereld. Ondertussen wordt er veel te weinig energie gestoken in het samenwerken binnen de EU. Als de economische ongelijkheid tussen Noord en Oost/Zuid ooit moet verdwijnen, dan zullen we daar veel meer energie in moeten stoppen. Net als in 1945 zal het ook nu helpen om de band met EU-landen in de Russische schaduw verder te versterken. China maakt ondertussen gebruik van de zakelijke en korte termijn visie van de EU; zij hebben namelijk een langetermijnstrategie.

Europees (grens)leger voor grensbewaking en vluchtelingenstromen

Naast Nederland zelf zal ook de EU er niet aan ontkomen om meer aandacht en geld aan defensie te besteden. Dat was ook al het geval voor Trump de verkiezingen had gewonnen. De veiligheidsbelangen van veel EU-landen worden in een aantal deels overlappende instituties en samenwerkingsverbanden vertegenwoordigd (NAVO, OVSE e.a.), waar ook niet EU-landen lid van zijn. Bij een crisis zal het een hele kunst worden om daadkrachtig en proportioneel te reageren, gezien alle verschillende belangen. Dit wordt nu, zomer 2020, al duidelijk door de opstelling van Turkije t.o.v. Griekenland in de Middellandse Zee en de reactie van Frankrijk. Met het lidmaatschap van Turkije van de NATO, is de NATO dus maar deels geschikt voor de grensbewaking. En daarnaast hebben we nog het reguleren van de vluchtelingenstromen.

Wij zijn voor het versterken van de Europese grensbewaking, waarin douane, veiligheid en de professionele en humane afhandeling van vluchtelingenstromen samenkomen. Wat daarom hoe dan ook nodig is dat Frontex wordt uitgebouwd tot een volwaardig EU grensleger, dat de toegang kan bewaken zoals onze Marechaussee dat doet, maar waar nodig ook de eerste verdediging kan uitvoeren. Wij zijn daarnaast vele jarenlang niet solidair geweest met landen als Italië en Griekenland die de opvang op zich hebben genomen; daar ligt een schuld die nog vereffend moet worden.

Onderdeel van die grensbewaking is de gezamenlijke registratie, inclusief biometrische kenmerken, van alle vluchtelingen. Dit versnelt het vaststellen van de juiste identiteit en daarmee de procedure waar nodig. Daarnaast voorkomt het het shoppen in verschillende landen. Tenslotte kan het een instrument zijn bij het herkennen van potentiële terroristen, al dan niet op hun terugweg naar een Europees land.

Veiligheidsdiensten

Na een ramp wordt er altijd weer gesproken over meer samenwerking tussen de EU veiligheidsdiensten. Iets later hoor je daar niets meer van, terwijl we dan volgens sommige regeringsleiders nog steeds ‘in oorlog’ zijn met het terrorisme. Kennelijk is het behouden van de eigen toko belangrijker dan het optimaliseren van de gegevensuitwisseling om nieuwe terreurdaden te voorkomen.  Ook hierin tonen de Europese regeringsleiders en de Europese Commissie dat ze ons onvoldoende waarde geven voor onze stem. Toch zal dit proces versneld moeten worden.

Redactie

NB: dit item wordt nog aangevuld en verbeterd. Heeft u suggesties? Mailt u die dan naar info@partijhelder.nl.